W przypadku więźby dachowej, pełniącej kluczową rolę w budowie domu, wybór odpowiedniego i wytrzymałego drewna na dach jest niezwykle istotny. Musi on sprostać wielu różnorodnym wymaganiom, takim jak wytrzymałość, odporność na obciążenia dachowe, warunki atmosferyczne oraz inne czynniki wpływające na trwałość i funkcjonalność całej konstrukcji dachu. Drewno konstrukcyjne jest klasyfikowane ze względu na różnorodne parametry, takie jak wytrzymałość na rozciąganie, twardość, sprężystość, a także wilgotność. Istotne jest również, aby drewno nie posiadało wad, takich jak nadmierna ilość sęków. Więźba dachowa stanowi fundament całego dachu, dlatego musi być mocna, stabilna i trwała.
W Polsce najczęściej stosowanymi rodzimymi gatunkami drewna na więźbę dachową w budownictwie jednorodzinnym są sosna, świerk, modrzew i jodła.
• Sosna jest często wybierana ze względu na dostępność i stosunkowo niską cenę, choć wymaga głębokiej impregnacji ze względu na ryzyko sinizny.
• Świerk jest drugim popularnym gatunkiem, ale wymaga starannego suszenia i impregnacji.
• Modrzew to twardy i odporny na wilgoć gatunek drewna, doskonały do zastosowania w konstrukcjach dachowych. Choć może być nieco droższy i trudniejszy w obróbce, jego naturalna odporność na szkodniki i grzyby czyni go idealnym wyborem dla długotrwałych konstrukcji dachowych, rekompensując wyższy koszt swoją trwałością.
• Drewno jodłowe, choć coraz rzadziej stosowane, nadal znajduje swoje miejsce w niektórych projektach. Jest szczególnie popularne na terenach górskich i ich okolicach. Jodła jest lżejsza po wysuszeniu niż sosna i świerk, ale zawiera mniej żywicy. Niestety, jest trudniejsza do impregnacji i ma mniejszą wytrzymałość konstrukcyjną, co może wpłynąć na jej popularność.
Różnice pomiędzy tradycyjną więźbą dachową a prefabrykowanym dachem
Istnieją dwie odmienne technologie budowy dachu, które różnią się ceną, metodami przygotowania oraz obróbką materiału.
Dach prefabrykowany jest wcześniej przygotowywany w fabryce i dostarczany na budowę w dużych złożonych elementach, które są montowane przy użyciu specjalistycznego sprzętu. Kiedy decydujemy się na to rozwiązanie, musimy zapewnić odpowiedni dostęp na naszej posesji dla ciężarówki z dźwigiem HDS, która dostarczy prefabrykaty oraz dokona ich montażu. Ta technika budowy domu jest niezwykle efektywna, ponieważ pozwala na montaż prefabrykowanej konstrukcji na budynku w zaledwie 2-3 dni.
Drugą opcją jest tradycyjna więźba dachowa, która jest przygotowywana bezpośrednio na placu budowy. To podejście wiąże się z dodatkowymi kosztami oraz generuje więcej odpadów na budowie. Proces przygotowywania tradycyjnej więźby trwa dłużej, nawet kilka tygodni, co wymaga od nas cierpliwości. Niemniej jednak pozwala to na stworzenie dachu o dowolnym kształcie, nawet najbardziej skomplikowanym, o różnych kątach nachylenia.
Z czego robi się więźbę dachową?
Przy wyborze odpowiedniego drewna do więźby dachowej, należy brać pod uwagę różnorodne czynniki. Popularne materiały to:
1. Tarcica obrzynana: to popularny i ekonomiczny wybór. Warto, aby drewno w tej kategorii miało wilgotność poniżej 20% i by było wolne od wad oraz nadmiernej ilości sęków. Konieczne jest także odpowiednie zabezpieczenie tarcicy przed ogniem, grzybami i owadami. Drewno tego rodzaju może być poddawane obróbce strugania, a następnie klasyfikowane pod względem wytrzymałości, przyjmując różne klasy od C18 do C40.
2. Drewno KVH: To drewno suszone komorowo o wilgotności około 16% i czterostronnie strugane. Jest wytrzymałe, ma mało sęków i nie zawiera żywicy. Nadaje się do dużych powierzchni i skomplikowanych więźb. Drewno KVH produkowane jest w długich około 13m elementach, co generuje małe ilości odpadów.
3. Drewno BSH: To drewno klejone warstwowo, suszone komorowo na około 15% wilgotności i czterostronnie strugane. Jest stabilne i mało podatne na deformacje i cechuje się dobrymi parametrami wytrzymałościowymi.
4. Belki dwuetowe: Wykonane z drewna iglastego i płyty pilśniowej lub OSB/3. Wykorzystuje się wodoodporne kleje, co zapewnia wysoką sztywność i stabilność wymiarów.
Decyzja dotycząca materiału zależy od projektu i indywidualnych potrzeb, ale każdy z tych materiałów ma swoje zalety i zastosowanie. Warto rozważyć, który rodzaj drewna będzie najlepiej odpowiadał wymaganiom budowlanym.
Wybór materiału zależy od projektu i indywidualnych potrzeb, ale każdy z nich ma swoje zalety i zastosowanie. Warto dobrze przemyśleć, który rodzaj drewna będzie najlepiej odpowiadał potrzebom konstrukcji dachu.
Klasa drewna
Tarcica przeznaczona do celów konstrukcyjnych musi być obowiązkowo oceniana pod kątem jej wytrzymałości. Przypisanie danego kawałka drewna do konkretnej klasy opiera się na jego jakości i trwałości. W przypadku tarcicy, która jest najczęściej wybieranym materiałem konstrukcyjnym, istnieje czterostopniowa klasyfikacja jakości, obejmująca klasy od I do IV. Zasadniczo, im wyższa klasa, tym drewno jest bardziej pozbawione wad konstrukcyjnych, mniej przetworzone i zawiera mniej sęków.
Drewno konstrukcyjne jest klasyfikowane przy użyciu liter C dla drewna drzew iglastych lub D dla drzew liściastych, po których następuje liczba reprezentująca wytrzymałość na zginanie, wyrażona w megapaskalach (MPa). W przypadku drzew iglastych zakres klas obejmuje oznaczenia od C14 do C70, ale warto zaznaczyć, że klasy powyżej C24 są rzadko stosowane w budownictwie. Dla drzew liściastych stosuje się oznaczenia klas od D18 do D70.
Każda klasa drewna konstrukcyjnego zawiera zestaw parametrów wytrzymałościowych, takich jak odporność na zginanie, ściskanie wzdłuż i w poprzek włókien, rozciąganie, gęstość oraz sprężystość. Przykładowo, drewno sosnowe klasy C24 ma wytrzymałość na zginanie wynoszącą 24 MPa, wytrzymałość na rozciąganie wzdłuż włókien wynoszącą 14 MPa, wytrzymałość na ściskanie wzdłuż włókien wynoszącą 21 MPa, oraz wytrzymałość na ścinanie wynoszącą 2,5 MPa.
Poza klasyfikacją wytrzymałościową, istnieją także kategorie jakościowe drewna, obejmujące trzy główne kategorie: KW (wyborowa), KS (średniej jakości) oraz KG (gorszej jakości). Przypisanie drewna do odpowiedniej kategorii dokonuje specjalista (brakarz), uwzględniając wady takie jak naruszone włókna, sęki, zgnilizna czy ślady owadów. Drewno nie spełniające kryteriów tych kategorii jest uważane za odpad. Wartościowe jest zrozumienie tych klas i parametrów przy wyborze drewna do więźby dachowej, aby zapewnić solidność i niezawodność konstrukcji.
Wilgotność drewna na więźbę dachową
Drewno konstrukcyjne jest oceniane pod względem różnych parametrów, w tym wilgotności, której stan jest istotnym czynnikiem przy budowie więźby. Pierwszym fundamentalnym aspektem jest wilgotność materiału. Optymalnie drewno do więźby dachowej powinno mieć wilgotność nie przekraczającą 18%. Przekroczenie tego poziomu może prowadzić do niepożądanych odkształceń i wygięć, co z kolei może wpłynąć na niewłaściwe funkcjonowanie całej konstrukcji dachu. W zestawieniu z drewnem świeżo ściętym, które może zawierać wilgoć na poziomie 60-70%, staje się jasne, jak istotne jest utrzymanie optymalnej wilgotności drewna. Dlatego też monitorowanie wilgotności drewna jest niezwykle istotnym krokiem podczas procesu wyboru odpowiedniego materiału. Warto także zaznaczyć, że najlepsza jakościowo tarcica to ta, która jest strugana i suszona komorowo.
Impregnacja drewna na dach
Staranne przygotowanie drewna stanowi niezwykle istotny proces w kontekście konstrukcji więźby dachowej. Chociaż dostępne są materiały, takie jak drewno czterostronnie strugane oraz suszone komorowo, tradycyjna tarcica, choć popularna, nie zawsze jest wystarczająco dobrze przygotowana. Jest ona podatna na korozję biologiczną oraz stanowi potencjalne źródło rozprzestrzeniania się ognia. Dlatego niezwykle ważne jest zabezpieczenie drewna przed działaniem grzybów i larw szkodników.
Brak odpowiedniej ochrony może prowadzić do utraty jakości drewna, zmniejszenia nośności konstrukcji oraz procesu degradacji. W przypadku pożaru, niezabezpieczone drewno może ulegać gwałtownemu spalaniu, co stwarza zagrożenie. Dlatego konieczne jest zastosowanie metod ochrony drewna, które zawierają preparaty o właściwościach biochronnych i zmniejszające palność.
Istnieje kilka podejść do impregnacji drewna na więźbie dachowej. Jednym z nich jest malowanie drewna lub jego nasączanie odpowiednimi substancjami. Chociaż powierzchniowe malowanie może dostarczyć pewnej ochrony, nie jest to zawsze wystarczające dla efektywnej impregnacji drewna. Zdecydowanie bardziej skuteczną metodą jest zanurzanie materiału w impregnacie, co zapewnia głęboką ochronę.
Alternatywnie można rozważyć metodę ciśnieniową, która polega na impregnacji drewna w warunkach wysokiej temperatury i pod wysokim ciśnieniem. Ta technika zapewnia jeszcze lepszą ochronę i może być bardziej trwała w przypadku ekstremalnych warunków.
Czym jest symbol oznaczający zgodność CE?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, aby drewno mogło w ogóle być wprowadzone do obrotu, tartak musi wprowadzić w życie System Zakładowej Kontroli Produkcji. Potwierdzeniem tego procesu jest symbol oznaczający zgodność CE. Ten znak potwierdza, że materiał jest zgodny z dyrektywami Unii Europejskiej i jednocześnie zapewnia, że produkt został pozytywnie przebadany pod kątem spełnienia podstawowych norm jakości i bezpieczeństwa.
Nie jest konieczne umieszczanie znaku CE na każdym pojedynczym elemencie. Wystarczy, że potwierdzenie zgodności znajduje się w dokumentacji, w której zostają wymienione szczegółowe informacje dotyczące liczby i rodzaju dostarczonych elementów konstrukcyjnych. Drewno, które nie posiada oznaczenia CE, nie powinno być sprzedawane, a tym bardziej używane w celach konstrukcyjnych.
Firma WIREX CONSTRUCTION, jako producent elementów prefabrykowanych, posiada europejską akredytację CE zakładowej kontroli produkcji, co stanowi gwarancję doskonałej jakości naszych produktów, w tym wiązarów dachowych i konstrukcji drewnianych.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat konstrukcji dachowych oraz technologii używanej do ich produkcji, serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej www.wirex-construction.pl oraz na nasz fanpage na FB https://www.facebook.com/wirexconstruction.
